Tuesday, November 2, 2010

Net present value

Net present value буюу цэвэр өнөөгийн үнэ цэнэ гэж ойлголт бизнест байх.

Энэ нь ирээдүйд олох нийт мөнгөн орлогыг өнөөдрийн үнэлгээгээр үнэлж буй хэрэг юм.

Олон улсын чанартай хөрөнгө оруулалтын банк, хөрөнгө оруулалтын сангийхан хамгийн өндөр цалин пүнлүү авдаг гэдгийг бүгд мэднэ. Тухайлбал Goldman Sachs-ийн дундаж жилийн бонус (цалин биш шүү) 1 сая доллар байх жишээтэй. Гэхдээ энэ бол дундаж гэдгийг санах хэрэгтэй. Дэлхийн хамгийн өндөр цалинтай хүнээр Paulson-ий Paulson 1 тэрбум доллар авч тодорч байсан.

Банкинд анх ажилд орж байгаа хүн "мал" шиг ажиллахыг шаарддаг. Мал шиг ажиллаж чадахгүй бол лүүзерүүдийн эгнээндээ буцацгаа гэж хашгирцгаадаг. 7 хоногт 100 илүү цаг ажиллах энүүхэнд. 7 өдөрт нь хувааж үзвэл өдрийн 14-15 цаг болно. Тэгээд зогсохгүй ээ. Хэл амаар доромжлуулах, гутаагдах бол энүүхэнд. Бас л давж гарах ёстой.

Ийм байдлаар 3-5 жил ажилласны дараа дэд ерөнхийлөгч болж нарны гэрэл харж эхэлнэ. Долоо хоногт 60-70 цаг ажилладаг болж эхлэнэ. (онгоцоор ниссэн зэргээ оруулаад)

Би анх гадаадын төсөлд ажилд орсон юм. Сарын 400 доллар авч байв. Тухайн үедээ ч аймшигтай их мөнгө байлаа л даа. Гэвч ирээдүйгээ төсөөлөөд үзэхээр 5 жилийн дараа ч, 10 жилийн дараа ч нэг л хэвийн байх юм шиг санагдав. Тэгээд банкинд 60 долларын цалинтай ажилд орсон юм. Хүн бүхэн миний тэнэгийг гайхаж байв. Хэдийгээр би банкинд цалин багатай байсан боловч баяртайгаар "мал" шиг ажиллаж (мэдээж нью йоркийн хөрөнгө оруулалтын банкны ачааллын хажууд бол хүүхдийн тоглоом) тэгснээрээ ур чадвараа сайжруулж, сэтгэл хангалуун байлаа. Хамгийн гол нь би мөнгийг биш өөрийгөө сонгосондоо баяртай байдаг юм.

Хамгийн ашигтай наймаа юу вэ?

200 мянган төгрөгийн ажил хийгээд 500 мянган төгрөг авах уу? (месенжердэх мэтээр цаг нөгцөөж)

Эсвэл

5 сая төгрөгийн ажил хийгээд 1 сая төгрөг авах уу?

Хамгийн харамсалтай бөгөөд аймшигтай нь 7 тэрбум хүний 6 тэрбум овоо илүү нь эхний хувилбарыг сонгодог явдал мөн.

Тэрнээс биш ухаантай хүн (гений) эсвэл тэнэг хүн гэж үгүй билээ.

Би дилерээр ажиллаж байхдаа заримдаа өглөө 9-өөс өглөө 3 хүртэл ажилладаг байв. Хэрэв одоо зарим залуучуудыг өглөө 7-оос орой 8 хүртэл ажилла, хагас бүтэн сайнгүй ажилла гэвэл бүгдээрээ сунаж унах байх. Үнэндээ хүний бие сунаж унадаггүй юм. Хүний сэтгэл л сунаж унадаг юм.

Би хүний үр бүтээлтэй ажлын жилийг 25 гэж тооцоод сарын цалин 800 мянган төгрөг, энэ нь 5 жил бүр 50 хувиар нэмэгдвэл яах нь вэ гэж бодож үзлээ. Цэвэр өнөөгийн үнэ цэнэ нь 170 сая төгрөг гардаг юм байна.

Монголд гайгүй компанийн гүйцэтгэх захирал хийхэд жилд 100 саяыг авчих болов уу. Гэхдээ ажлын эхний таван жилд цалин хөөгөөд, биеийн амрыг хараад, пиво эргүүлээд байвал бүх насаараа олох мөнгө чинь л энэ болох нь дээ. Хэзээ ч гүйцэтгэх захирал болохгүй ээ.

Унаж үзээгүй хүн босоход ямар хэцүүг хэрхэн мэдэх билээ?

No comments: