Wednesday, February 18, 2015

Таталцал (gravity) ба Вормхоул

Time, Space

Цаг хугацаа бол хэмжээс эсвэл суурь хууль биш харин үзэгдэл юм (суурь мөн чанарын илрэл гэсэн үг) гэж квант физикийн онолын зарим хандлагаар үзэж, 2013 онд туршилтаар батласан гэж байгаа.

Мөн орон зай бас ихээхэн эргэлзээтэй. 14 тэрбум жилийн өмнө Биг Банг болоход бид нэг цэгээс гэнэт тэлж (бидний мэддэг физикийн хуулинд байх боломжгүй хурдаар) орчлон ертөнц тэр чигтээ үүссэн гэж байгаа.

Орон зайг эргэлзээтэй болгох тал дээр би дээхнэ Quantum Entanglement хэмээх квант физикийн үзэгдлийн талаар бичиж байсан. Энэ нь бүүр Эйнштэйний үед анзаарагдаж удалгүй онол нь батлагдсан, сүүлд 80-аад онд туршилтаар батлагдчихсан зүйл юм.

Бүдүүлгээр тайлбарлахад:  Хоёр фотоныг (цөмийн доторх нэгжүүдэд) хооронд нь холбож (entangle), дараа нь нэгийг нь дэлхий дээр үлдээж, нөгөөг нь ертөнцийн нөгөө мухарт аваачаад - дэлхий дээрхийнх нь шинэ чанарыг өөрчлөхөд, яг тэр мөчид асар хол байгаа холбогдсон нөгөө фотоны шинж чанар шууд дагаж өөрчлөгдөнө. Энийг А.Эйнштэн "Spooky action at distance" гэж хэлсэн гэдэг.

Өөрөөр хэлбэл орон зай гэж байхгүй. Эсвэл хоёр фотон хоорондоо мэдээлэл солилцдог гэсэн үг.

Таталцал - Gravity (Black hole, Wormhole)

Бидний мэдэрдэг макро ертөнцийн физикийн онол маань Микро төвшин буюу квант физикийн онолтойгоо тохирч, хоорондоо нэгдэж чаддагүйг бид мэднэ. Өөрөөр хэлбэл хүн төрлөхтөний физикийн ухаан нь ийм төвшиндөө яваа.

Гол асуудал нь татах хүч буюу гравити. Татах хүч гэж яг юу вэ гэдгийг бид тайлбарлаж чаддаггүй.

Харин саяхан MIT эрдэмтэд Quantum Entanglement-г судлах явцдаа, хэрэв 2 хар нүхийг хооронд нь холбоод (QE) дараа нь ертөнийн хоёр захад байрлуулбал энэ хоёрын хооронд орон зайн тунел (wormhole) үүснэ гэж тогтоосон байна. Энэ нь бидний үзэх дуртай Startrek кинон дээр орон зайг зайг туулдаг тунелтэй ижил гэсэн үг.

Эндээсээ эрдэмтэд дараагийн дүгнэлтээ хийсэн нь Гравити бол өөрөө хүч биш (Одоогийн квант физикийн гол баримтлаж буй онол болох Стандарт Модел ёсоор гравити бол хүч юм) харин өөр илүү суурь хүчний илрэл юм гэжээ. Өөрөөр хэлбэл цаг хугацаа бол суурь хууль биш харин үзэгдэл-илрэл юм гэж хэлсэнтэй ижил.

Эрдэмтэд гравити нь Quantum entanglement-с үүсдэг байж магадгүй гэж бодож байгаа юм байна.

Кино

Сүүлд хийгдсэн Interstellar ба Lucy кинонуудад энэ санаа тодорхой гарсан байгаа.

Interstellar кинонд хар нүхний хажууд "үүсгэсэн" вормхоул - тунэлээр хүн төрлөхтөн амьдрахад тохиромжтой гариг хайж байгаа тухай.

Lucy киноны санаа нь, миний ойлгосноор, тархины хүчин чадвахи дээд цэгтээ хүрэх үед хөл гараа хөдөлгөх (бид одоо хийдэг), эсээ хөдөлгөх (бид мөрөөдөөд ч чадахгүй, гэхдээ бясалгалаар хийх гэж сүүлийн 3000 жил оролдож буй), эсийн доторх цөмийн квант эгэл хэсгүүдийг хөдөлгөж сурах/чадах тухай юм.

Хамгийн сүүлд өөрийн биеийг Квант Компьютер болгон хувиргаж, орчлон ертөнцийн моделийг боловсруулаад флэш дээр бичиж өгдөг.

Квант Компьютер

Мартснаас сайхан шинэлж байна уу гэдэг шиг. Квант физикийн үндсэн хуулийг нээж, гравити гэж юу болохыг томъёолж - макро ба микро физикийг нэгтгэснээр хүн төрлөхтөн байгал дэлхийг эзэмдэнэ. "Дэлхий ээж" гэдэг ойлголт утгаа алдана. Ертөнцөд багаар бодоход дэлхийтэй ив ижилхэн 10,000 гариг байгаа гэдэг. Мөн дэлхий шиг гаригийг хүссэнээрээ бий болгох боломжтой. Гэхдээ энэ бол холын мөрөөдөл.

Харин одоо эрдэмтэд Квант компьютер бүтээхээр ажиллаж байна. Хэрэв ийм компьютер бүтээж чадвал бид өмнө төсөөлж байгаагүй тооцооллуудаа хийх боломжтой болно.

Нөгөө талаас зарим зөгнөлт кинонд гардаг шиг компьютерүүдийнхээ боол болчихсон байхыг үгүйсгэхгүй.

Компьютерийн процессор, хүний тархи хоёр хоёулаа ав адилхан атомуудаас л бүрддэг юм шүү дээ.

No comments: