Sunday, June 10, 2012

Лоозон

Би улс төр огт сонирхдоггүй. Би харин politics-г маш ихээр сонирхдог.

"Хүн шиг амьдаръя" гэж АН харин арай гэж ойлгосон бололтой дуугарч байна. Ямартай ч бидний шинэ он тоолол эхэлсэнээс хойш 22 жилийн дараа ийнхүү, 4 жил хамтран засаг барьсан Ардчилсан Нам - аягүй фундаментал байдлаар "Хүн шиг амьдаръя" (одоо бол нохой шиг амьдарч байгаа) гэж хэлэв. Магадгүй Ардчилсан намынхан засаг барилцаж, сайд хийх явцдаа ямартай ч хүн шиг амьдруулах дорвитой нэг ч бодлогын алхам хийж чадаагүй боловч ард түмэн нь ХҮН ШИГ АМЬДРАХГҮЙ байгааг ийнхүү "ойлгожээ". Энэ нь итгэл үнэмшил нь байгаасай гэж хүсч байна. Бүхэл бүтэн 22 жилийн дараа ийнхүү ойлгосон нь "бахархалтай" санагдаж байна.

Харин нөгөө талд нь "Иргэнд тэгш боломж, Нийгэмд шудрага ёс" гэв. Бас л бархирч баяр хүргэж алга ташин, дуу дуулмаар том "Нээлт" хийцгээсэн байна. Одоо болтол бидэнд тэгш боломж, нийгэмд маань шудрага ёс байхгүй байгааг ийнхүү "хүлээн зөвшөөрнө" гэдэг чинь маш том үсрэлт ч юм шиг. Амьдралынхаа бүхэл бүтэн 40-50 жилийг огт өөр итгэл үнэмшилтэй мэтээр харагдаж явсанаа гэнэтхэн сар гаруйхан хугацаан ийнхүү төрөл арилжсан мэт болсонд нь итгэж ядан ч байх шиг.

Бас л хүмүүс юм сурна сурна гэхэд 22 жил сурна гэдэг бол бас л овоо юмаа. Хүн магистрийг 2 жилд, докторыг 3-4 жилд хийх боломжтой, нийлээд 5-6 жил. Гэтэл бүхэл бүтэн 22 жилийн дараа Ард түмэн ердөө л хүн шиг амьдрахыг хүсдэг бөгөөд, нийгэмд нь шудрага ёс, тэгш боломж л байвал болно гэдгийг "ойлгоцгоосон" нь уур хүрмээр ч юм шиг, баярлаж гомдлын нулимс унагамаар ч юм шиг.

Хүн хүн шиг хотоор алхаад, хүн шиг хоол идээд, хүн шиг эмнэлэгт үйлчлүүлээд, хүн шиг сургуульд сураад, хүн шиг агаараар амьсгалаад явбал л уул нь болчих гээд байгаа юм л даа. Үлдсэнийг нь харин хүн өөрөө хийдэг жамтай. Тэр үлдсэн хэсгийг нь чөлөөт зах зээл гээд байгаа.

Хамгийн гол нь Яг одоо УИХ-ч мэргэжлээр амьдралынхаа талыг өнгөрөөсөн хичнээн хүмүүс нэр дэвшиж буй вэ? Хүмүүс ер нь ийм удаашралтай юм уу, энэ эсвэл квант физикээс ч хэцүү сэдэв үү.

Би бодохдоо дурын монгол залуу 22 жил квант физик барьж аваад ноцолдоход арай нобелийн шагналын төвшний нээлт хийдэггүй юм гэхэд дэлхийд данстай монгол эрдэмтэн болж болно гэж харах юм.

Улс төрд хууран мэхлэлт, нуруунд хутга зоох, өрсөлдөгчийг замаас зайлуулах гэх мэт олон арга технологи байдаг байх л даа.

Гэхдээ төрт ёсоны түүхийг сайтар уншиж үзвэл аль ч тохиолдолд гайхамшигийг бүтээх цорын ганц замнал нь Улс төрийн итгэл үнэмшилтэй байх явдал гэдэг нь ойлгогдох байхаа.

No comments: