Thursday, February 23, 2012

Society and the Man

Хүмүүс олон мянган жил бэдэрч, хүний хөгжлийн зөв гаргалгааг тогтоосон. Энэ нь синержи болно.

Лидершил цус дамждаггүй. Үүнийг одоогоос хэдэн мянган жилийн өмнө ойлгосон. Лидерүүд хаа нэгтээ "төрдөг". Тэднийг олж тодруулах гэж тун хэцүү ажил бий. Грекийн ардчилал, Социализм, Буддизмийн хойд дүр тодруулах ажиллагаа гэх мэтчилэн туршиж үзээгүй хувилбар үгүй биз.

Тэрэн дундуур явуургүй, хорон санаат, чадвар муут лидерэнцэрүүд буюу хуурамч лидерүүд гарч ирэн Ардчилалын тогтолцоог далимдуулах нь их. Өнөөгийн дэлхий бол ийм дэлхий юм.

Ардчилал нь социализмийн үеийнхтэй адил нэг нь нийтийн төлөө, нийт нэгийн төлөө гэсэн эдийн засгийн зарчмаар эсвэл чөлөөт зах зээлийн тогтолцоо буюу цэвэр ашиг сонирхолын тулаан хэлбэрийн гэсэн үндсэн хоёр төрлийн эдийн засгийн тогтолцоотой байж болох юм.

Социалист маягийн эдийн засгийн тогтолцоо одоогийн хүн төрлөхтөний ухамсарт багтахгүй. Онолын хувьд боломжтой юм шиг санагддаг. Буддын үлгэр жишээ философич хүртэл бүх ард түмэн гэгээрсэн тийм нөхцөлд биелж болмоор юм шиг харагддаг. Гэхдээ ард түмэн бүхэлдээ тийм болох нөхцөл лав л одоо байхгүй юм.

Чөлөөт зах зээлт эдийн засгийн тогтолцоо байгалийн шалгарлийн хуулийг гайхалтай сайхан хуулсан учир маш боломжтой. Маш амжилттай ч явагдаж байгаа. Хэдийгээр одоог хүртэл эрдэмтэд нийгмийн нарийн төвөгтэй мөн чанар, түүний эдийн засгийн харилцааг ухаж ойлгож чадаагүй ч, одоохондоо энэ тогтолцоо тун боломжийн мэт харагдаж байгаа.

Чухамдаа энэ чөлөөт зах зээлийн тогтолцоо л бидэнд ipad, internet-г авчирсан юм шүү дээ.

Ардчилсан, чөлөөт эдийн засаг, зах зээлийн тогтолцооны үнэт зүйлс, баримтлах зарчмууд гэж бий. Тэдгээрийг харамсалтай нь хүмүүс тэр болгон ойшоодоггүй нь харамсалтай.

Хуурамч лидерүүд гарч ирэх бололцоо туйлын нээлттэй байх байдал нь ардчилалын гажиг юм. Черчил яагаад Ардчилал бол төгс биш гэхдээ одоохондоо хамгийн боломжтой нь биш гэж хэлсэнийг үүнийг болов уу гэж бодож байна. Хуурамч лидерүүд ямар балаг тарьдагийг хүн төрлөхтөн хэдэн мянган жил үзээд ханахгүй л байгаа. Магадгүй хүн төрөлхийн мартамхай, уучламтгай амьтан байх. Ардчилалын энэ "цоорхойг" эмчлэх ганцхан арга бий нь ард түмний философийн боловсрол билээ. Бидэнд логарифм хувиргаж чаддаг биш ардчилалын үнэт зүйлсийг ухамсарладаг иргэд л хэрэгтэй шүү дээ, эцсийн дүндээ.

Нийгэмд ардчилалын үнэт зүйлсийг барьж, хүн төрлөхтөний хөгжил дэвшлийг хангадаг өөр хоорондоо нарийн харилцаа холбооны протокол бүхий 3 төрлийн институц одоогоор ажиллаж байна.

Эдгээр нь:
Төр, корпораци, мэргэжлийн холбоо (ТББ) тус тус болно.

Төр нь үнэт зүйлс, зарчмууд хадгалагдаж байгаа эсэхийг хянаж, алдаа гарсан үед засварлах, зарчмууд (шудрага ёс, тэгш эрх, г.м.) хадгалагдах нөхцлийг бүрдүүлэх, шаардлагатай тохиолдолд дэд бүтцийг бий болгож өгөх зэрэг "зохицуулах" үүрэгтэй оролцоно.
Гэтэл төр нь өөрөө сонгогддог. Энэ нь ард түмний боловсрол багатай газар буддийн лам нар айлуудаар хэсч хойд дүр тодруулж байгаагаас нэг их дээрдэхгүй процедураар явагдана. Хуурамч лидерүүд гарч ирсэнээр төр үүргээ гүйцэтгэдэггүй. Дээрээ толгойгоо олохгүй бол доороо хөлөө олохгүй гээч нь болно. Гагцхүү ард түмэн л хохирч үлддэг.

Корпораци нь хөгжил дэвшил, олон ургаль үзэл, баялагийн тэгш хуваарилалт, нөөцийн оновчтой шийдэл, нийгмийн хөгжлийн гарц зэрэг олон талт үйл хариуцлагыг хэрэгжүүлж нийгэмд "хөгжүүлэх" үүрэгтэй оролцоно.

Мэргэжлийн холбоо нь Төр, Корпораци нарын үүргийг илүү нарийвчилсан төвшинд гаргаж ирэн, тэдгээрийн ёс суртахуун, мэргэжлийн хэм хэмжээ, харилцааны хэмжүүр, хэрэгсэлийг бий болгох "зохицуулах, хөгжүүлэх" давхар үүрэгтэйгээр нийгэмд ажилладаг байх юм.

Аливаа хүн, хүн болж төлөвшсөн хүн, хувь хүнийхээ хувьд хэд хэдэн институцэд харъяалагдах юм.

Дурдвал - гэр бүл, найз, нөхөд, мэргэжил нэгтнүүд - эдгээр болно. Эдгээр нь цөм бүрдэж байж хүн өөрийн байр суурийг нийгэмд бүрэн эзэлнэ.

Гэр бүл
Найз
Нөхөр
Мэргэжил нэгтнүүд

Эдгээр нь бүгд хооронд нь сольж болохгүй, өөрсдийн онцлог үүргийг тухайн хүний амьдралд гүйцэтгэнэ. Эдгээрийн аль нэг нь хүнд байхгүй тохиолдолд хүн дутуу болно.

Харамсалтай нь ихэнх хүмүүсийн амьдралд сүүлчийн хоёр нь байдаггүй. 2 ба 3-р ойлголтуудыг хольж солин хэрэглэж, андуурч эндүүрсэнээс болж маш олон үл ойлголцол хүний амьдралд гарна.

Саяхан Young Leaders Program нэртэй залуучуудын клуб байдгийг мэдэж авав. Уг клубын суурь мөн чанарыг мэдээгүй боловч маш сайхан эрч хүчтэй залуус хоорондоо нэгдэн нэтворкинг мэтийг үүсгэж байгаа нь их сайхан санагдаж билээ. Тухайлбал нь энэ нь мэргэжил нэгтнүүдийн эхлэл хэлбэр байж болох юм. Цаашид улам хөгжиж жинхэнэ мэргэжил нэгтнүүд болох боломжтой.

Уулзалтанд нь зочноор уригдаж бид ярилцаад төгсгөлд нь өөрийн зүгээс "дуудлагыг" албан ёсоор өгсөн. "Та бүгд өндөр боловсролтой, мундаг залуус байна. Хоорондоо эв нэгдэлтэй байж, үйл ажиллагаагаа улам өргөжүүлэх ёстой. Маш олон бэрхшээл сорилт таарах боловч хамтдаа байвал давж чадна. Өнөөдөр Монголын 2.8 сая ард түмэн ядуу, зүдүү амьдарч байна. Та бүгд энэ улсын элитүүд нь билээ. Элитүүд ард түмний төлөө хариуцлага хүлээдэг. Хариуцлагыг сэтгэл зүрхэндээ хүлээн авсан хүн бол жинхэнэ лидер мөн. Өнөөдөр би та нарт дуудлагыг албан ёсоор өглөө. Хүлээн авах болтугай" гэж би яриагаа төгсгөсөн.

Жишээлбэл - улс орон, нийгмийн хөгжилд мэргэжил нэгтнүүд, мэргэжлийн холбоо ямар үүрэгтэй нь энэ үгнээс харагдах байх.

Хүмүүс гэр бүлийнхээ, үр хүүхдийнхээ өмнө үүрэг хүлээдэг. Хүмүүс магадгүй найзынхаа өмнө бас үүрэг хүлээж болно. Гэхдээ хүмүүс өөрийнхөө өмнө хүлээсэн үүргээ дандаа мартдаг. Хүмүүс нийгмийн өмнө хүлээх ёстой үүргээ хүлээж авдаггүй.

Хүмүүс өөрсдийгөө мартаж орхидог учраас амьдрал нь дандаа хоосон болж, баланс нь алдагдаж, утга учиргүй болдог. Энэ бүгдээс үзэхэд ойрын ирээдүйд психологичид ховсдох тухай ярих биш харин философийн номлолоор хүмүүсийг эдгээх тухай ярьж эхлэх юм шиг санагдах юм.

Агуу лидер байхын тулд Харвард төгсөх албагүй. Агуу лидер Дорнодод мал хариулаад явж байж ч болно. Агуу лидер байлгүй Агуу иргэн байхад ч сайхан л юм.

No comments: