Компани гэж юу вэ: Корпорацийн философи

https://www.youtube.com/watch?v=jdQrYWfu5hY
уншингаа сонсох хөгжим.

2040 он хүртэл Монгол улсын хөгжлийн зорилтуудыг гаргажээ. Энэ бол зорилго хийгээд улс орны философийн талаар ойлголт маруу сонирхогчдын гаргасан оролдлого ажээ.

Зорилго хэзээ ч дотогшоогоо чиглэдэггүй билээ. Олон төрөлжилттэй эдийн засгийг хөгжүүлнэ, боловсролоо анхаарна гэх мэтээр улс орны Вижн дотогшоогоо чиглэж тодорхойлогддоггүй. Юм мэддэг хүн харвал шоолохоор л юм.

Компанийг авч үзье л дээ. Хүний нөөцөө бэхжүүлнэ, маркетингаа сайжруулна, бүтээгдэхүүнээ хөгжүүлнэ гэсэн зорилготой компани байж болох уу? Болохгүй.

Компани ч тэр, улс ч тэр, хувь хүн ч тэр зорилго нь гадагшаа чиглэсэн байх ёстой. (outside the box)

Олон улсын тавцанд, зах зээл дээр, бусад хүмүүстэй харьцуулахад ямар байх тухай ярьдаг үндсэн логиктой.

Вижн, Мишн, Стратеги (Vision, Mission, Strategy) зэрэг ойлголт дээр Фортун 500 компанийн гүйцэтгэх захирал хүртэл эндүүрдэг. Аргагүй. Эдгээр нь MBA-д заалгах төдийгээр ойлгодог зүйл биш. Эдгээр нь философийн ойлголтууд юм.

Яагаад гэвэл Компани гэдэг чинь Философийн судлагдахуун юм. Тэрнээс бидний төсөөлдөг шиг ашгийн төлөө мангас биш билээ.

Би энд жаахан философийн үндэслэлийг нь бичье.

Философийн үндэслэлийг бичихийн өмнө, нээрэн Харвардыг нэг муулаадхая.

Аливаа бизнес ашиггүй бол оршин тогтнохгүй. Ашиг орлогоос гардаг. Орлогыг бүтээгдэхүүнийн борлуулалт л бий болгодог. Тэгэхээр бизнесийн мөн чанар бол бүтээгдэхүүн хийгээд борлуулалт юм. Та нар төсөөлөөд үз. Харвардын MBA-д борлуулалт заадаггүй гээд бод. Тэгэхээр яаж Вижн, Мишний философийн үндсийг нь зааж чадах вэ дээ.

За үндсэн ажилдаа оръё.

Би бодож байна, Би оршин байна, Тийм учраас миний амьдралд учир шалтгаан байх ёстой. Рене Декарте.

Бүх агуу философич, Плато, Цицеро, Кант - хүний амьдралын мөн чанарыг хүнтэй өөртэй нь холбож биш харин нийгэмтэй холбож тайлбарлах хэрэгтэй гэжээ.

Өөрөөр хэлбэл хүний амьдралын утга учир нь хүнээс нийгэмд "өгөх" зүйлд орших ажээ.

Амин хувиа хичээж, өөртөө зориулж амьдарснаар хүний амьдралын утга учир тодорхойлогдохгүй аж.

Хүний амьдралдаа "өгөх" хамгийн анхны хүмүүс бол үр хүүхэд нь юм. Үр хүүхэддээ сайн боловсрол, үгүйдээ л эрүүл чийрэг бие өгснөөр хүн нийгэмд "өгөх" үйлс эхэлдэг билээ.

Хамгийн адгийн хүн үр хүүхдээ сайн хүмүүс болгож, өсгөж хүмүүжүүлснээр нийгэмд "өгөх" буюу амьдралын мөн чанараа биелүүлэх эхний алхамаа хийдэг.

Харамсалтай нь бидний зарим нь давардаг. Бид үр хүүхдээрээ хязгаарлагдахгүй, бүүр олон хүмүүст, нийгэмд, зарим нь бүүр хүн төрлөхтөнд "өгөх" тухай бодож эхэлдэг.

Үхэх мөч болоход, хүн амьдралаа цэгнэж үзнэ. Хүнийг өөрөөс нь илүү хайр найргүй, шудрага шүүх шүүх үгүй билээ. Хорвоод юу үлдээв.

Хүний амьдралын утга учир, "өгөх" тухайд заавал ҮРГЭЛЖЛЭЛИЙН тухай асуудал яригдана.

Бид адаглаад л дэлхийд өөрсдийн үр хүүхдийг үлдээж болон.

Үйл хэрэг яах билээ.

Гэтэл бидний үр хүүхдийн хэд нь бидний үйл хэргийг үргэлжлүүлдэг билээ? Эхийн санаа үрд, үрийн санаа ууланд байдаг.

Компани бол философийн субъект мөн.

Компани бол аливаа хүний үйл хэргийг үргэлжлүүлэх үүрэгтэй философийн зэмсэг мөн юм гэдгийг би хэлэхийг хүсч байна.

Билл Гэйтсийн олон тэрбум долларын Гэйтс Санг би дурдъя. Эсвэл хүн төрлөхтөний түүхэнд олон буян үйлдсэн Рокефеллер сан. Үгүй бол Форд Моторз компани.

100 орчим жилийн өмнө "машин бол тансаг хэрэглээ бишээ, хүн бүр хөл дүүжлэх унаатай байгаасай" гэсэн агуу вижн гаргаж хэрэгжүүлсэн ноён Фордын үйл хэргийн үргэлжлэл одоо болтол явж л байна.

Компани бол хүний үйл хэргийг үр хүүхдийн хүсэл эрмэлзэл ямар байхаас үл хамааран үргэлжүүлэх үндсэн чиг үүрэг бүхий философийн институт болно.