Reality

Бодит байдал (reality) нь бидний төсөөлөл (perception) юм уу эсвэл түүнээс огт ангид оршдог уу.

Саяхан Италийн нэг хотод загасыг бөмбөрцөг хэлбэртэй аквариумд хийхийг хориглосон хууль гаргажээ. Бөмбөрцөг хэлбэртэй хорго маань загасанд бодит ертөнцийн талаар буруу мэдээлэл өгдөг (skewed) гэж үзсэн юм байх. Загас бодит ертөнцийг бодитоор харах эрхтэй билээ. Гэхдээ ер нь л загас усанд амьдардаг учир мань амьтаны хувьд бодит ертөнц дандаа л (усан дотроос ертөнцийг хараарай) биднээс арай өөрөөр харагдана. Тэгээд альнийх нь харж байгаа илүү бодитой юм бэ дээ?

Сүүлийн үед толгойд нэгэн хэлц зурс хийгээд байх боллоо. Тэр нь утгачилбал...

Бурхантай байнга хамт амьдарсан хүн бурханыг хэрхэн таних билээ дээ?

--- Бурханыг бүрэн дүүрэн авсан хүний хувьд бурхан бурхан биш. Жаргал даахгүйн зовлон гэж хэлдэгтэй төстэй юм.

Чөтгөртэй уулзаж үзээгүй хүн бурханыг хэрхэн таних билээ?

--- Хүн гэж өрөвдөлтэй амьтан бодит байдлыг дандаа харьцуулах байдлаар дүгнэхийг оролддог. Муу зүйл үзээгүй хүн сайн зүйлийг ялгаж таньж чадахгүй л юм.

Унаж үзээгүй хүн босоход ямар хэцүү байдгийг хэрхэн мэдэх билээ?

--- Би эртээд leaders are born and made гэсэн. Хаант засаглал 5000 гаруй жил явсаны эцэст үнэхээр аргагүйдэж нуран унах гарцаагүй шалтгаан нь энэ болой. Born хэсэг нь цус дамжиж болох боловч Made хэсэг нь цус дамжиж чадахгүй дандаа мөхдөг жамтай. Үгүй бол Чингисийн байгуулсан эзэнт гүрнийг үр хүүхдүүд нь хэрхэн нураах билээ.

Бодит байдал бол цагаан биш, бодит байдал бол хар биш. Бодит байдал бол хар бас цагаан. Ахисан төвшинд харин саарал.

Миний hedge fund-ийн менежер найз маань "we do not hire bankers, because they are spoiled" гэж хэлж билээ.

Бид бас Монголын компаниудад ажиллаж үзээгүй хүнийг ажилд авах тун дүргүй. Бидэнд хар цагааныг ялгадаг, бурхан чөтгөрөө таньдаг хүмүүс хэрэгтэй байдаг. Мөн аав ээжид эрхэлээд бүх юм бэлэн явчихсан хүмүүс хар тал бас байх ёстой гэдгийг хүлээн зөвшөөрч ойлгохоос зугатааж дутагдлын шоконд орж эхэлдэг бол хэт зовчихсон хүмүүс мотивгүй болсон байх жишээтэй.

Эцсийн эцэст reality-д хар цагаан гэсэн тал байхгүй зөвхөн бодит байдал л гэж бий бөгөөд тэр нь хэн нэгний төсөөлөл эсвэл туршлагаас үл хамаарна гэдгийг л ойлгох хэрэгтэй.