Saturday, May 1, 2010

Antikythera mechanism

Грекийн Антикитерагийн механик компьютер 2100 орчим жилийн өмнө бүтээгдэж, 1901 онд олджээ.

Энэ өнгөрсөн хугацаанд далайн ёроолд хэвтэж байж.

Харин хүмүүс ердөө саяхныг хүртэл үүнийг энгийн л нэг механизм гэж бодож байв. Эрдэмтэд туяан оношлогооны хамгийн сүүлийн үеийн технологийг ашиглан уг компьютерийн нарийн бүтэц, үүргийг илрүүлсэнээ хамгийн сүүлчийн Scientific American болон Nature сэтгүүлүүдэд хэвлүүлжээ.







Энэхүү эртний механизм нь механик календарь байсан бөгөөд он сар өдөр ба нар сарны байршил, бүүр дараагийн "олимп" (олимп эртний Грект үүссэн) болох өдрийг заадаг байжээ.
Антикитерагийн төвшний ийм механизм ердөө 1800-аад оны дундаас л хийгдэж эхэлсэн байгаа нь их сонирхолтой юм. Тэгэхээр энэхүү эртний компьютер хэр нарийн төвөгтэй болох нь ойлгогдож байгаа байх. Ийм төвшний нарийвчлалтайгаар араат механизм хийхийн тулд үйлдвэрлэлийн технологийн хувьд мэдэгдэхүйц өндөр төвшинд хөгжсөн байх хэрэгтэй болно.

Яагаад ч юм эртний хүмүүс бидэнтэй яг адилхан ухамсарын төвшинтэй (мэдлэгийн биш) байсан байх ёстой гэж өмнө нь боддог байсан боловч батлах батлагаа олдоггүй байсан юм. Утга нь философичидтой холбоотой юм л даа. Философи нь өөрөө технологийн талаарх мэдлэгээр хязгаарлагддаггүй учраас тэр. Харин энэ Антикетерагийн компьютер сайхан батлагаа болж өгч байна.

5000 жилийн өмнө амьдарч байсан философичийг цаг хугацаагаар аялуулан өнөөдөр авчирлаа гэхэд мань хүн философийн хувьд огтхон ч цочирдохгүй юм л даа.

Өнөөдрийг хүртлэх бүх том эрдэмтэд ямар шинжлэх ухааны чиглэлээсээ үл хамааран философич байдгийг та бид мэднэ. Адам Смит, Ньютоноос авахуулаад хөврүүлж болно л доо. Тэгэхээр мэдлэг биш философи анхдагч болох нь ээ. Философи байгаа цагт мэдлэгийг философичид үйлдвэрлэдэг маягтай юм уу даа.

1 comment:

Anonymous said...

Muldashev "Hun michnees uuseegui" gedeg nom unshsan uu.