Tuesday, October 27, 2015

Simplified Reality

Бүх 5 настай хүүхэд "үхэл" гэж юу болох, амьдралын утга учрын тухай бодож эхэлбэл юу болох билээ.

Философичид бодит байдал, түүний талаарх хүний төсөөлөл хоёрын хооронд хэр их ялгаа байгааг олон мянган жил бясалгаж онолдсоор ирсэн.

Шашин бол бодит байдлын талаар өөрсдийн хувилбарыг дэвшүүлдэг хөдөлгөөн юм гээд хэлчихэж ч болно. Там байдаг эсэхийг тунхаглана гэдэг нь өөрөө бодит байдлын талаарх хувилбар гэсэн үг. Хүн амын тал нь шашинд итгэдэг гэж үзвэл хүн амын аль нэг тал нь үргэлж бодит байдлын талаар буруу төсөөлөлтэй болж таарна.

"Тариалангийн бурханд өргөл өгөхгүй л бол Тариа ургахгүй" гэдэг нь бодит байдлын талаарх хэн нэгний төсөөлөл.

Бодит байдал бидний төсөөллөөс ангид оршино. Өөрийн бодол өөртөө зөв биш. Чи юу гэж бодсон нь бодит байдлыг огтхон ч өөрчлөхгүй.

Нар мандаж, жаргадаггүй. Харин дэлхий тэнхлэгээ эргэдэг.

Бүх 5 настай хүүхэд "үхэл" гэж юу вэ гээд асуугаад эхэллээ гээд бодоод үз. Хүн төрлөхтөн бодит байдлын талаар хялбаршуулсан төсөөлөлтэй байхаар програмчлагдсан бололтой.

Дэлхий хавтгай, нар мандаж, жаргана. Ямар ч гэсэн амьд явж, үр төлөө үлдээхийн тулд бодит байдлыг өөрийн маш бага мэдлэг дээр үндэслэн хялбаршуулан төсөөлөхөөс өөр аргагүй.

Тэгэхгүй бол бид өдөржин бодож суусаар байгаад мөхнө. Философичид яагаад ердөө сүүлчийн 3000 жилд хүчээ авав. Яагаад гэвэл хүмүүс хамтаар амьдарч, зарим нөхдүүддээ бодох цаг гаргаж өгсөн учраас тэр шүү дээ. Будда санаандгүй ч хааны хүү байсангүй. Хэрэв харцын хүү байсан бол өдөржин тариан талбайн дээр ажиллаж, бодит байдлын тухай бодож амжих ч үгүй байв.

Яагаад лам нар агуйд даяанчилдаг вэ. Мэдээж бодит байдлын тухай бодох гэж шүү дээ.

Дэлхий бөмбөрцөг, гариг ертөнц, нейтрон, атомын талаар хэн нэгэн нь хэлж өгөхгүй л бол 5 настан бүр бодоод олохгүй. Олон зуун сая 5 настанууд дунд онцгой нэгэн 5 настан байх. "Үхэл гэж юу юм бэ?" гэж асуух. Эдгээр нь явсаар Ньютон, Эйнштэйн болно.

Үр дүнд нь Хүн төрлөхтөний төсөөлөл бодит үнэнд нэг алхамаар ойртоно.

Шинжлэх ухаан яагаад шашнаас давуу болж таарсан гэхээр. Шинжлэх ухаан үргэлж өөрийн бодит байдлын талаарх төсөөллөө няцааж чаддаг. Харин шашин бол аль 2000 жилийн өмнө гаргасан бодит байдлын талаарх төсөөллөө хамгаалдаг. Хэрэв шашны үнэхээр зөв бол 1000 жилийн дараа Шинжлэх ухаан шашны хувилбарыг гарцаагүй нотлох болно. Харин эсрэгээр нотолбол Шашин шившигтэйгээр тарах болно.

Энэ үүндээс нь авч үзвэл шашин яагаад үүссэн бэ гэдэг нь ч өөрөө маш органик. Хүн байгаа цагт шашин байна аа л гэсэн үг. (Шинжлэх ухаан нь сул байсаар байвал)

Яагаад гэвэл хүн өдөр тутам хоол хүнсээ залгуулж, үржиж, амь гарахын тулд бодит байдлын хялбаршуулсан төсөөллөөр (дэлхий хавтгай) том асуултын тэмдэгийг (хавтгай биш бол яана?) хааж орхиод урагшлахаар програмчлагдсан.

Хүн бусад амьтадтай адил бодит байдлыг хялбаршуулан төсөөлдөг. Гэхдээ бусад амьтнаас хүн төрлөхтөний ялгарах онцлог нь өөрийнхөө төсөөлөлд эргэлзэх явдал мөн.

Хэрэв хүн өөрийн төсөөлөлд эргэлздэггүй байсан бол бид амьтан байх байлаа.

Тийм учраас аливаа хүн бодит байдлын талаарх өөрийн төсөөллөө байнга нягталж байх учиртай. Толгойд нь орсон бодол бүрийг үнэн гэж бодох хүн ямар өрөвдөлтэй байх билээ.

Өнөөдөр миний хэлэх гэсэн гол санаа нь.

Аутизмтай, дээрээс нь тооны онцгой авъяастай - тухайлбал цээжээр 5 оронтой тоог үржүүлж чаддаг, 3.14 пи тооны бутархайн орныг алдаагүйгээр 20000 орон хүртэл цээжээр хэлж чаддаг, цээжлэлтийн олимпиадын аварга гэх мэт хүмүүсийг ажиглаад дараах дүгнэлтэнд хүрлээ.

Энэ хүмүүсийн толгойд компьютер байгаа юм ер алга. Тэр мундаг тоочин толгойгоо ашиглаад амжилтанд хүрч байгаа ч юм алга. Учир нь их энгийн.

Эдгээр тооны чадвартай хүмүүс тоог энгийн бидэн шиг биш харин өөрөөр хардаг юм байна. Печень бидний хувьд маш ойлгомжтой энгийн. Тэгвэл нэг мундаг тоочин нь тоог хүнсний бүтээгдэхүүнээр төлөөлүүлж хардаг байх юм. Нөгөөх нь хэлэхдээ 276 бол их аймаар, өрвийсөн тоо гэж хэлсэн байх жишээтэй. Цээжлэлтийн олимпийн аваргууд хүний нэрийг тогтоохдоо амьтантай зүйрлүүлж үз гэж зөвлөж байх.

Өөрөөр хэлбэл хурдан ажиллаад байгаа тархи алга. Харин тоог биднээс өөр өнцгөөр харж байна. Бодит байдлыг арай өөрөөр хүлээж авч байна. Үүнийг хүн бүр сурч болно. Харин зарим нь төрөлхийн ийм чадвартай төржээ.

Жишээлбэл яагаад Хятад, Солонгос зэрэг орны хүүхдүүд тоон дээр маш өндөр үзүүлэлттэй байгаа судлаж үзэхэд ердөө эдний 10,000-н систем нь Барууны тоо заах аргатай харьцуулахад хамаагүй хялбар юм байна. Хятад хүүхэд тооны илүү хялбар аргатай учраас Америк хүүхдээс хурдан боддог байна.

Тэгэхээр бидний бодит байдалд хэр ойртож очих вэ гэдэг маань түүнийг харж байгаа өнцөгтэй маш их хамааралтай гэж хэлмээр байна.

МАН, АН хоёр улсыг хөгжүүлэх ч юм уу, үгүй ч юм уу. Бидэнд элдэв цуу яриа, хэсэг бусаг мэдээлэл дээр үндэслэсэн бидний төсөөллөөс өөр юу ч алга. Тэдэнд өөрсөдөд нь ч бас бодит байдлаас тэс зөрүүтэй төсөөллөөс өөр юм үгүй.

Бид үхэл гэж юу болох, там үнэхээр бий юм болов уу, миний амьдралын утга учир юу вэ гэж хэдэн удаа боддог билээ. Бодит байдлын талаар бид бодож, хайж үзэхгүй бол яаж бодитой төсөөлөх билээ?

No comments: