Tuesday, October 5, 2010

Born or made???

Economist сэтгүүлийн шинэ дугаар дээр Born or made гэсэн өгүүллэг гарчээ.

Лидерүүд төрдөг юм уу, эсвэл бүтээгддэг юм уу гэсэн маргаан овоо хэдэн арван жил үргэлжлэв.

Ямартай ч генээс 30-70 хувь хамаардаг болох нь эхний ээлжинд батлагджээ.

Үнэндээ би төрдөг болов уу гэж таамаглаж, "төрдөг" гэсэн талыг баримталдаг байсан юм. Гэхдээ үнэндээ зөвхөн "төрөх" нь хангалтгүй юмаа гэж урьд нь бичиж байсныг манай зарим уншигч нар санаж буй биз.

Ямартай ч "унаж" үзээгүй хүн, "босоход" ямар байдгийг хичнээн ном зохиолоос уншаад ч мэдэхгүй, ойлгохгүй.

Дээр үед банкинд цуг ажиллаж байсан найз маань "Чи бид хоёр ямар азаар баян айлын хүүхэд болж төрсөнгүй вэ" гэж хэлж байсан нь санаанд орж байна. "Баян айлын бацаан" синдромыг ярьсан хэрэг л дээ. Зовж үзээгүй хүн жаргал гэж юу болохыг хэрхэн ч мэдэх билээ дээ. Гэхдээ прагматик логикийн үүднээс авч үзвэл заавал ядуу амьдарч байж лидер болох албагүй л дээ.

Тэмүүжин их бэрхшээлийг туулан хэрсүүжиж их монгол улсыг байгуулсан билээ. Харин түүний хүүхдүүд түүнийг нь ойлголгүйгээр нураасан. Хүүхдүүд нь нураасан ч юм биш, угаасаа автократ систем нурдаг логик зүй тогтол нь тийм юм байх.

Лидерүүд төрдөг ба бүтээгддэг гээд тодорхойлчихвол хүн амьтанд маргах шаардлага гарахаа болих юм болов уу.

Leaders are born and made. Хэдийгээр төрсөн боловч зөв орчин, нөхцөл, шалтгаан бүрдээгүй бол лидер лидер болж чадахгүй нь ээ.

No comments: