Saturday, July 23, 2016

Лидер хүний мөн чанар II: Шинж чанарын төөрөлдөөн

Бид өмнөх нийтлэлээр Лидер хүний мөн чанарын талаар авч үзсэн. Одоо түүнийгээ цааш нь үргэлжлүүлье.

---------------------------------------------------------------------------------

2 хоногийн өмнө Дэлхийн Эдийн Засгийн Форумын вэб сайт дээр нийтлэл гарчээ. Гарчиг нь "Эдгээр 4 шинж чанартай байхад та Гүйцэтгэх захирал болж чадна."

Энэ нь дэлхийд топд жагсах Чикагогийн Их Сургуулийн, бизнесийн сургуулийн профессор Стивэн Каплан нарын судлагаа, дүгнэлт аж.

Аливаа хүн ирээдүйд гүйцэтгэх захирал болох уу, үгүй юу гэдийг таамаглах суурь 4 шинж чанар байна гэж үзжээ. Эдгээр нь: - Ерөнхий чадвар, -Гүйцэтгэх чадвар, -Каризма, -Стратегийн чадвахи нар юм.

Топ захирлуудтай 2600 гаруй ярилцлага хийж, 30 гаруй чанар, чадвараар нь шүүж үзээд эдгээр 4 гол чанарыг гаргаж ирсэн юм байх.

Ерөнхий чадвар гэдэг нь бүх үзүүлэлт дээр өндөр оноо авсан байдал бол, Гүйцэтгэх чадвар гэдэг нь аливаа ажлыг хийж дуусгах чадвар юм. Харин Каризма гэдэг нь бусдыг үнэмшүүлэх, урам зоригтой байх байдал бол Стратегийн чадвахи нь том зургийг харах, бүтээлч байдал гэнэ.

Тэгэхээр эдгээр эрдэмтэд дахиад л Лидер буюу Гүйцэтгэх захирлын философийн фундаментал мөн чанарыг хайхын оронд шинж чанарууд дунд төөрөлдөөд явчихсан нь илт байна.

Ямар хүн аливаа ажлыг дуусгадаг юм? Ямар хүн том зураг хардаг юм? Хүн яахаараа бүтээлч болдог юм? гэх мэтчилэн Фундаментал сэтгэлгээний модоор (өмнөх нийтлэл) төлөөлүүлж үзвэл энэ хэд навчис хавьцаа л бүдэрчээ.

"Том зураг харна" гэдэг ойлголтыг жишээ нь авч үзье л дээ. Энэ нь профессор С.Капланы хувьд яг юуг хэлээд байгаа юм бол? Дэлхийн бүх улс орны нэрийг, эдийн засгийн үзүүлэлттэй нь цээжилчихсэн хүн гэсэн үг үү. Эсвэл 7 хоног бүр Экономист сэтгүүлийг алгасалгүй авч уншдаг хүн гэсэн үг үү. Эсвэл улс төрийн талаар орой найзуудтайгаа ам хамхилгүй маргалддаг элитэнцэр үү.

Та энэ ойлголтыг юу гэж бодож байна?

Энэ ойлголтыг лидер хүний мөн чанартай (хариуцлага) холбож үзэхгүйгээр хэн ч ойлгож чадахгүй. Ойлгуулж ч чадахгүй.

Энэ судлагаа нь анхнаасаа л алдаатай, философилог биш болжээ. Лидер - манлайлах гэдэг бол өөрөө философийн сэдэв. Хайр, дурлал, ээж, аав, үхэл, амьдрал гэдэгтэй адилхан философийн үндсэн ойлголтуудын нэг. Хүн, амьтан, араатан сүрэглэж, лидертэй байж, түүнийгээ дагаж амьд үлдэж ирсэн учраас бидний мөн чанарын нэг хэсэг юм.

Ийм гүнзгий ойлголтыг ийм гүехэн тодорхойлох гэж оролдсон нь - энэ эрдэмтэдийн судлагааг авч уншиж байгаа хүнд ямар ч гэрэлтүүлэг өгч чадахгүй байгаагаас тодхон харагдана. Ихэнх уншигч "би л тэнэг учраас ойлгож чадсангүй" гэж боддог. Харин А.Эйнштэйн нэгэнтээ "хэрэв чи эмээдээ Цөмийн физикийг ойлгуулж чадахгүй байгаа бол чи цөмийн физикийн талаар огт мэддэггүй юм байна" гэж хэлсэн гэдэг.

Мэдээж эмээ бас өөрөө цөмийн физикийг ойлгохыг чин сэтгэлээсээ хүсэх хэрэгтэй л дээ.







Зүйрлэвээс Лидер хүн нь зураг дээрх хөлөг онгоц лугаа адил юм. Зогсоол дээрээс хариугүй хөдлөх гэж буй энэ онгоцны дарвуул далбаа бүрэн, далайчид чадварлаг, зэвсэглэл сайн боловч; хэрэв зорилго, чиглэл үгүй бол хаа холдох билээ.

Эрдэмтэн Каплан чухам өөрийн нүдэнд харагдсан дарвуул, далбаа, их биеийн чансаа тэргүүтнийг л баахан тоочоод зогсчээ. Олон л онгоц байдаг. Харин хэд нь яг гайхамшигт аялал хийдэг юм бол. Тэр сүнс сүлдийг нь л олж харах учиртай юм.

Философийн Фундаментал Сэтгэлгээний Сургууль чухам үүний тулд л оршдог билээ.


Дараагийн нийтлэлээр Лидер хүний мөн чанар болох Хариуцлагыг тодорхойлох болно.


https://www.weforum.org/agenda/2016/04/4-characteristics-that-can-predict-whether-youll-become-a-ceo/?utm_content=buffer07138&utm_medium=social&utm_source=twitter.com&utm_campaign=buffer

Tuesday, July 12, 2016

Лидер хүний мөн чанар I: Фундаментал сэтгэлгээний мод

Саяхан тавьсан лекцээсээ сэдэвлэн, Лидер хүний мөн чанарын талаар бичиж байна. Хэрэв бидний эргэн тойронд байгаа олон шинж чанаруудыг түр орхиж, фундаментал сэтгэлгээний линзээр лидер хүнийг харвал юу олж харах вэ.

Юуны өмнө лидер хүний чанаруудын талаар интернетээс хайж үзвэл алдарт Forbes сэтгүүлийн "Лидер хүний 10 чанар" нэртэй нийтлэл гарч ирнэ. 10 шинж чанар гэсэн үг л дээ. Цаашид гүнзгийрүүлж үзвэл Амжилттай хүний 7 чанар, удирдагч хүний 5 баримтлал гэх мэтээр ном зохиолууд үй олноороо хөвөрч өгнө.

Эд бүгд л лидер хүний шинж чанаруудын талаар бичсэн болохоос, мөн чанарын талаар хөндсөнгүй.

Тухайлбал "том зураг хардаг, алсыг хардаг" чанар байна. Энэ мөн чанар уу, эсвэл мөн чанарын тусгал шинж чанар уу. Бид үүнийг шалгахын тулд ямар хүн том зураг харж чаддаг, алсыг хардаг вэ гэдгийг бодож үзэх хэрэгтэй.

Мөн "цаг баримталдаг, цагийн өндөр мэдрэмжтэй" гэж чанар байна. Ямар хүн цаг баримталж чаддаг, цагийн өндөр мэдрэмжтэй байж чадах вэ. Эсвэл ямар хүн "агуу уран илтгэгч" болдог вэ.

Бид энэ бүх чанаруудыг Фундаментал сэтгэлгээний модон дээр тавьж үзэх хэрэгтэй. Юмс үзэгдлийн танд харагдаж байгаа чанар нь модны хаахна байна. Навчис хавьцаа юу, мөчир үү. Эсвэл үндэс нь үү. Лидер хүн өөрөө юмс үзэгдэл болохын хувьд таньд харагдаад байгаа тэр цаг баримтлаж байгаа байдал нь навч төдий юу, үндэс үү.




Хаа сайгүй сонсогддог "Харилцааны өндөр чадвартай" гэсэн шинж чанарыг авч үзье. Энэ ямар чанараас урган гардаг вэ.




Бусдыг "сайн сонсдог" хүн л "харилцааны өндөр чадвартай" байдаг. Харилцааны чадвар гэдэг нь угтаа учиргүй их яриад, эсвэл утгагүй их инээгээд байхын нэр биш. Нөгөө талын хэлсэн үг бүрийг хүлээн зөвшөөрнө гэсэн үг ч биш. Харин бусдыг сайтар ойлгоод, түүндээ тааруулж уян хатан харилцдаг хүнийг хэлэх юм. Тэгэхээр бусдыг сайн сонсдог хүн л бусдыг ойлгож таарна.

Тэгэхээр цаашид бид харилцааны өндөр чадвар хайх биш харин бусдыг сайн сонсдог хүнийг хайгаад эхлэхэд болох юм.

Цаашлаад "сайн сонсоно" гэдэг өөрөө бас л өөр нэг чанараас урган гарсан шинж чанар байна. Бусад хүмүүсийг хүсэл эрмэлзлийг сонирхож, тэдний санаа бодлыг тоож үздэггүй хүн сайн сонсогч байж хэзээ ч чадахгүй. Тэгэхээр бусад хүмүүсийг "чин сэтгэлээсээ сонирхдог" хүн л сонсогч байж чадна.

Лидер хүний энэ олон шинж чанаруудыг нөхцөлдүүлдэг цорын ганц мөн чанар юу вэ.

Тэр бол ХАРИУЦЛАГА юм. Энэ талаар дараагийн нийтлэлдээ дэлгэрэнгүй бичье.

Жич: Бид ийм байдлаар бүх юмс үзэгдлийг шалгаж, шинж чанараас өөрсдийн ухаан бодлыг цэвэрлэж, мөн чанарыг таньж болно.

Шинж чанар байнга хувьсан өөрчлөгдөнө. Мөн чанар харин өөрчлөгдөхгүй. Нэг мөн чанарт үй түмэн шинж чанар байж болно.

Монголын боловсролын систем бол шинж чанарт суурилсан систем. Бид тэр системийн бүтээгдэхүүнүүд. Тийм ч учраас бидний толгойд аливаа юмс үзэгдлийн талаар цогц ойлголт байдаггүй. Бүх юмыг мэддэг ч юм шиг хэрнээ, яг үнэндээ юуг ч мэддэггүй.